فضای مجازی و شبكه جهانی اینترنت به دلیل ماهیت عملكردی فراكشوری و نیز قابلیت برقراری ارتباط و جابه جایی اطلاعات و داده در مقیاس جهانی و اتصال كاربران و ابناء بشر از سراسر جهان صرف نظر از ملیت ، قومیت ، مذهب ، نژاد ، زبان و غیره عملاً در تعارض با منافع حكومتها و كشورها و دولت های محلی قرار می گیرد. به عبارتی فضای مجازی و شبكه اینترنت ، قدرت حكومتها و دولت های ملی و نیز حاكمیت آنها بر فضای ملی را به چالش می كشد. این خاصیت فضای مجازی می تواند به تولد و رشد نیروهای ضد حكومتی ، كاهش مقبولیت حكومتها نزد شهروندان افزایش قدرت مانور نیروهای ضد حكومتی چه در مقیاس شهروندی و فضای ملی و چه در مقیاس فراكشوری و جهانی و به طور كلی امكان تهدید ، تضعیف ، سقوط و جابجائی دولتها و حكومتهای ملی و ارزشهای مورد نظر آنها و جایگزینی نیروهای رقیب و نیز كاهش اقتدار حاكمیتی آنان منجر گردد.

از این رو حكومتها و دولتهای ملی به تكاپو افتاده اند تا از پس این چالش برآیند و تهدیدات بر علیه خود را كاهش داده و یا از بین ببرند. آنها گاهی اوقات تهدیدات علیه خود را به تهدیدات علیه امنیت ملی بقیه ، تفسیر و معنی می كنند و از آن بر علیه نیروهای رقیب و ضد خود استفاده می نمایند. بنابراین حكومتها و دولتها و نیروهای خود آنها چه با مبدأ و مقیاس ملی و چه با مبدأ‌ و مقیاس فراكشوری و جهانی ، در فضای مجازی و بر سر فرصتها و قابلیت های آنان با یكدیگر به رقابت و نبرد می پردازند و هم دیگر را به چالش می كشند.

حاكمیت جمهوری اسلامی نیز ، به لحاظ ژئوپلیتیکی با فرصتها و چالشهای ویژه قرن حاضر مواجه است. عوامل ژئوپلیتیکی متعددی بر حاكمیت جمهوری اسلامی ایران تأثیر می گذارند این عوامل كه در برگیرنده بعد ملی حاكمیت جمهوری اسلامی ایران با تهدیدهای منطقه ای و فرامنطقه ای كه ناشی از رقابت كشور ما جهت تأمین هر چه بیشتر منافع ملی خود می باشند، مواجه است و اعتراضهای مردمی كه هم زمان با انتخابات دهمین دوره ریاست جمهوری به وقوع پیوست گرچه ، از سوی حاكمیت كنترل شد. اما ، پیش بینی تحول تهدید حاكمیت جمهوری اسلامی ایران را اجتناب ناپذیر می نماید. نقش آفرینی جمهوری اسلامی و اعمال حاكمیت آن علاوه بر توجه به عوامل قدرت سخت ، توجه به عوامل قدرت نرم را نیز طلب می كند.

از این رو در پایان نامه حاضر ، ضمن تبیین چهارچوب تحقیق در فصل اول به تشریح مبانی نظری و به طور كلی به مفهوم حاكمیت و فضای سایبری در فصل دوم پرداخته می شود. و در فصل سوم به مواد و روش های تحقیق پرداخته می شود و به تحلیل روند پیشرفت فضای سایبر بر چشم انداز ژئوپلیتیکی جمهوری اسلامی ایران در فصل چهارم خواهیم پرداخت. ارزیابی فرضیه ها و نتیجه گیری نیز محتوای فصل پنجم را تشكیل می دهد.

1-2- بیان مسئله

در کنار این رقابت‌ها و مناقشات در میان کشورهای قدرتمند عربی حوزه خلیج فارس، در چند دهه اخیر تحولات اقتصادی و اجتماعی دیگری را در منطقه خاورمیانه شاهد بوده‌ایم که می‌تواند پاسخی به مناقشات پیش گفته و محملی برای برون رفت از این رقابت‌ها باشند. توسعه میدان‌های گازی در جنوب ایران، توسعه مناسبات بازرگانی در شیخ نشین‌های حوزه خلیج فارس و دریای عمان و تحولات موسوم به بهار عربی از جمله مواردی هستند که در صورت به کارگیری سیاست‌های مناسب، می‌توانند فرصتی برای ایران و سایر کشورهای قدرتمند این ناحیه در جهت تثبیت و حتی افزایش نفوذ خود در این منطقه را فراهم نمایند. بر طبق اصول متعارف روابط درون منطقه‌ای و بین‌المللی طبیعی است که هر یک از این کشورها به نوعی به دنبال منافع خود در روابط بین‌المللی خود باشند. پی گیری این منافع، مستلزم کاستن از فشار مناقشات و افزایش سطح همکاری‌های درون منطقه است.

یکی از زمینه‌های به وجود آمده برای بهره‌گیری از فرصت‌های پیش آمده در این منطقه از دنیا، استفاده از فضای سایبری است. در دنیای جدید، انقلاب الکترونیکی فرصت‌ها و در عین حال چالش‌های بسیار جدیدی را در اختیار دولت‌ها قرار داده است که بتوانند منافع خود را به شکل‌های مدرن پی‌گیری کنند. بزرگترین موفقیت

فضای مجازی و شبكه جهانی اینترنت به دلیل ماهیت عملكردی فراكشوری و نیز قابلیت برقراری ارتباط و جابه جایی اطلاعات و داده در مقیاس جهانی و اتصال كاربران و ابناء بشر از سراسر جهان صرف نظر از ملیت ، قومیت ، مذهب ، نژاد ، زبان و غیره عملاً در تعارض با منافع حكومتها و كشورها و دولت های محلی قرار می گیرد. به عبارتی فضای مجازی و شبكه اینترنت ، قدرت حكومتها و دولت های ملی و نیز حاكمیت آنها بر فضای ملی را به چالش می كشد. این خاصیت فضای مجازی می تواند به تولد و رشد نیروهای ضد حكومتی ، كاهش مقبولیت حكومتها نزد شهروندان افزایش قدرت مانور نیروهای ضد حكومتی چه در مقیاس شهروندی و فضای ملی و چه در مقیاس فراكشوری و جهانی و به طور كلی امكان تهدید ، تضعیف ، سقوط و جابجائی دولتها و حكومتهای ملی و ارزشهای مورد نظر آنها و جایگزینی نیروهای رقیب و نیز كاهش اقتدار حاكمیتی آنان منجر گردد.

از این رو حكومتها و دولتهای ملی به تكاپو افتاده اند تا از پس این چالش برآیند و تهدیدات بر علیه خود را كاهش داده و یا از بین ببرند. آنها گاهی اوقات تهدیدات علیه خود را به تهدیدات علیه امنیت ملی بقیه ، تفسیر و معنی می كنند و از آن بر علیه نیروهای رقیب و ضد خود استفاده می نمایند. بنابراین حكومتها و دولتها و نیروهای خود آنها چه با مبدأ و مقیاس ملی و چه با مبدأ‌ و مقیاس فراكشوری و جهانی ، در فضای مجازی و بر سر فرصتها و قابلیت های آنان با یكدیگر به رقابت و نبرد می پردازند و هم دیگر را به چالش می كشند.

حاكمیت جمهوری اسلامی نیز ، به لحاظ ژئوپلیتیکی با فرصتها و چالشهای ویژه قرن حاضر مواجه است. عوامل ژئوپلیتیکی متعددی بر حاكمیت جمهوری اسلامی ایران تأثیر می گذارند این عوامل كه در برگیرنده بعد ملی حاكمیت جمهوری اسلامی ایران با تهدیدهای منطقه ای و فرامنطقه ای كه ناشی از رقابت كشور ما جهت تأمین هر چه بیشتر منافع ملی خود می باشند، مواجه است و اعتراضهای مردمی كه هم زمان با انتخابات دهمین دوره ریاست جمهوری به وقوع پیوست گرچه ، از سوی حاكمیت كنترل شد. اما ، پیش بینی تحول تهدید حاكمیت جمهوری اسلامی ایران را اجتناب ناپذیر می نماید. نقش آفرینی جمهوری اسلامی و اعمال حاكمیت آن علاوه بر توجه به عوامل قدرت سخت ، توجه به عوامل قدرت نرم را نیز طلب می كند.

از این رو در پایان نامه حاضر ، ضمن تبیین چهارچوب تحقیق در فصل اول به تشریح مبانی نظری و به طور كلی به مفهوم حاكمیت و فضای سایبری در فصل دوم پرداخته می شود. و در فصل سوم به مواد و روش های تحقیق پرداخته می شود و به تحلیل روند پیشرفت فضای سایبر بر چشم انداز ژئوپلیتیکی جمهوری اسلامی ایران در فصل چهارم خواهیم پرداخت. ارزیابی فرضیه ها و نتیجه گیری نیز محتوای فصل پنجم را تشكیل می دهد.

1-2- بیان مسئله

در کنار این رقابت‌ها و مناقشات در میان کشورهای قدرتمند عربی حوزه خلیج فارس، در چند دهه اخیر تحولات اقتصادی و اجتماعی دیگری را در منطقه خاورمیانه شاهد بوده‌ایم که می‌تواند پاسخی به مناقشات پیش گفته و محملی برای برون رفت از این رقابت‌ها باشند. توسعه میدان‌های گازی در جنوب ایران، توسعه مناسبات بازرگانی در شیخ نشین‌های حوزه خلیج فارس و دریای عمان و تحولات موسوم به بهار عربی از جمله مواردی هستند که در صورت به کارگیری سیاست‌های مناسب، می‌توانند فرصتی برای ایران و سایر کشورهای قدرتمند این ناحیه در جهت تثبیت و حتی افزایش نفوذ خود در این منطقه را فراهم نمایند. بر طبق اصول متعارف روابط درون منطقه‌ای و بین‌المللی طبیعی است که هر یک از این کشورها به نوعی به دنبال منافع خود در روابط بین‌المللی خود باشند. پی گیری این منافع، مستلزم کاستن از فشار مناقشات و افزایش سطح همکاری‌های درون منطقه است.

یکی از زمینه‌های به وجود آمده برای بهره‌گیری از فرصت‌های پیش آمده در این منطقه از دنیا، استفاده از فضای سایبری است. در دنیای جدید، انقلاب الکترونیکی فرصت‌ها و در عین حال چالش‌های بسیار جدیدی را در اختیار دولت‌ها قرار داده است که بتوانند منافع خود را به شکل‌های مدرن پی‌گیری کنند. بزرگترین موفقیت انقلاب الکترونیکی، دسترسی سریع و آسان به منابع اطلاعاتی در اقصی نقاط دنیا است. در واقع این انقلاب اگرچه زیرساخت‌های الکترونیکی دارد ولی آنچه اهمیت آن را در دنیای امروز افزایش داده نقش اطلاعاتی آن است. بنابراین می‌توان گفت که این انقلاب بیش از آن که الکترونیکی باشد انقلاب اطلاعاتی است که زیر ساختی برای توسعه جامعه فراهم می کند. توسعه روز افزون این فناوری و افزایش میزان وابستگی به خدمات آن ،بیشتر به دلیل نیاز دنیای مدرن به انبوه اطلاعات و داده‌هایی است که دسترسی به آنها می‌تواند مسیر توسعه را هموارتر نماید و در واقع، زیرساخت‌های حیاتی کشورها ،از جنبه های متفاوت،به این فناوری وابستگی شدیدی یافته است.

1-3- سوال تحقیق

توسعه فضای سایبر بر روابط ژئوپلیتیک ایران و کشورهای عربی حوزه خلیج فارس چه تاثیری دارد؟

1-4- فرضیه های تحقیق

1-توسعه فضای سایبری می تواند با تغییر فضای امنیتی روابط ژئوپلیتیک ایران را با کشورهای عربی خلیج فارس تغییر دهد.

2-توسعه فضای سایبر می تواند با عث افزایش همکاریهای مشترک بین ایران و کشورهای عربی حوزه خلیج فارس می شود.

1-5- اهداف تحقیق

1- تبیین توسعه فضای سایبری در روابط ژئوپلیتیک ایران و کشورهای عرب حوزه خلیج فارس

2-تحلیل آثار منفی و مثبت توسعه فضای سایبری بر روابط خارجی ایران

3-ارائه راهکارهای لازم جهت استفاده بهینه از فضای سایبری برای گسترش همگرایی بین ایران و این دسته از کشورها

1-6- روش تحقیق

تحقیق علمی عبارتست از یک روش گام به گام، منطقی، منظم و دقیق برای شناسایی مشکلات، گردآوری داده ها، تجزیه و تحلیل داده ها و استنتاج های معتبر از آنها می باشد. از این رو تحقیق علمی صرفاً مبتنی بر تجزیه یا برداشت های شخصی و درک مستقیم نیست بلکه هدفمند و دقیق است. پایه هر علمی به روش شناختی مبتنی است که در آن علم به کار می رود منظور از این روش شناسی تحقیق، شیوه انجام تحقیق است که در آن علم به کار می رود. هدف از انتخاب روش تحقیق اتخاذ شیوه ای مشخص است که محقق را هر چه دقیق تر و آسان تر به پاسخ های احتمالی برساند، این روش بستگی به اهداف و ماهیت موضوع و همچنین امکانات و منابع دارد.

تحقیقات علمی بر اساس اهداف تحقیق به سه دسته تقسیم می شوند : کاربردی و تحقیقی و توسعه ای. پژوهش حاضر از حیث هدف، از نوع کاربردی می باشد. زیرا با هدف کاربردی نمودن یک زمینه خاص علمی تلاش دارد پیش نیازهای اجرا موضوع تحقیق را در عمل بررسی نماید. انتخاب روش اجرایی تحقیق بستگی به ماهیت موضوع، اهداف پژوهش، فرضیه های تدوین شده، ملاحظات اخلاقی و انسانی حاکم بر موضوع تحقیق و وسعت امکانات اجرایی آن دارد. در این مرحله محقق بایستی روش تحقیقی را که برای پژوهش او مناسب است، انتخاب نماید. چون هدف کلی این تحقیق نقش توسعه فضای سایبر در روابط ژئو پلتیک ایران و کشورهای عربی حوزه خلیج فارس بود از روش تحقیق توصیفی- تحلیلی استفاده شده است. طبق نظر سرمد و همکاران (1379) تحقیق پیمایشی شعبه ای از تحقیق توصیفی است که هدف آن بررسی وضعیت موجود می باشد. نادری و سیف نراقی (1364) نیز روش تحقیق توصیفی را مطالعه واقعی و منظم خصوصیات یک موقعیت یا یک موضوع می دانند که در آن محقق سعی می کند آنچه هست را بدون هیچگونه دخالت یا استنتاج ذهنی گزارش دهد و نتایج عینی از موقعیت بگیرد.

به عبارت دیگر ، روش این تحقیق توصیفی – تحلیلی و بنا به سرشت بر پایه روش كتابخانه ای است ، ابزارهای گردآوری اطلاعات ، فیش ، جدول ، نقشه ، نمودار می باشند. در مراحل اجرایی و جهت تجزیه و تحلیل و اطلاعات از شیوه های قیاسی و استقرایی استفاده شده است به طور كلی ، پایان نامه حاضر ، از ابتدا تا نتیجه گیری چهار مرحله زیر را سپری كرده است :

– شناسایی و گردآوری منابع كتابخانه ای شامل ، منابع و اطلاعات موجود در سازمان ملل و كتابخانه ها

– مطالعه و بر حسب ضرورت ترجمه و كنكاش در منابع گردآوری شده و استخراج مطالب مورد نظر از طریق فیش برداری

– تدوین و جمع بندی اطلاعات جمع آوری شده و در صورت لزوم ارائه جدول ، نقشه و نمودار

– بررسی و تجزیه و تحلیل اطلاعات ، تهیه گزارش پایانی و نتیجه گیری.

 1-7- اهمیت و ضرورت تحقیق

تضمین امینت ملی از مهم‌ترین شاخصه‌های یک حکومت پویا و مقتدر است که رجال سیاسی، نظامی و امنیتی حاکمیت خود را متعهد به تأمین آن می‌دانند. در گفتمان مدرن، امنیت عبارت است از نیل به سطحی از اطمینان خاطر برای تحصیل و صیانت از منافع ملی به تعبیر «رابرت ماندل» امنیت ملی شامل تعقیب روانی و مادی ایمنی است و اصولاً جزء مسؤولیت حکومت‌های ملی است. بر همین اساس تدوین راهبرد امنیت ملی از راهبردی‌ترین اقدامات نرم‌افزاری در جهت تامین امنیت ملی محسوب می‌شود. نگاه مدرن به امنیت، نگاهی چندسویه است و طیفی از عوامل (فرصت‌ساز و تهدیدآفرین) را شامل می‌شود که در زمینه‌های گوناگون فرصت ظهور و بروز پیدا می‌کنند. یکی از عوامل مهم در این زمینه عامل ژئوپلیتیک و موقعیت سرزمینی است. کشور ایران به علت قرارگرفتن در منطقه راهبردی حساس خاورمیانه از یک موقعیت ویژه‌ای برخوردار است. بطوریکه نه تنها خود یک کانون ژئوپلیتیکی محسوب می‌شود، بلکه با 6 حوزه مهم ژئوپلیتیکی در ارتباط می‌باشد. این حوزه‌ها با عنایت به وزن و موقعیت خود در تدوین راهبرد امنیت ملی ایران تاثیرگذار هستند. اما در میان این حوزه‌ها حوزه پلیتیکی خلیج فارس به خاطر شأن ژئوپلیتیکی در معادلات سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و امنیتی در منطقه و جهان، نقش بسیار فعال و تعیین‌کننده‌ای در امنیت ملی ایران دارد. بر این مبنا، در این تحقیق سعی می‌شود به روش کتابخانه‌ای و از طریق روش شناختی توصیفی- تحلیلی رابطه و تاثیر حوزه ژئوپلیتیکی خلیج فارس را در این خصوص از زوایای اصلی بررسی و روشن نماییم.

پایان نامه و مقاله

 انقلاب الکترونیکی، دسترسی سریع و آسان به منابع اطلاعاتی در اقصی نقاط دنیا است. در واقع این انقلاب اگرچه زیرساخت‌های الکترونیکی دارد ولی آنچه اهمیت آن را در دنیای امروز افزایش داده نقش اطلاعاتی آن است. بنابراین می‌توان گفت که این انقلاب بیش از آن که الکترونیکی باشد انقلاب اطلاعاتی است که زیر ساختی برای توسعه جامعه فراهم می کند. توسعه روز افزون این فناوری و افزایش میزان وابستگی به خدمات آن ،بیشتر به دلیل نیاز دنیای مدرن به انبوه اطلاعات و داده‌هایی است که دسترسی به آنها می‌تواند مسیر توسعه را هموارتر نماید و در واقع، زیرساخت‌های حیاتی کشورها ،از جنبه های متفاوت،به این فناوری وابستگی شدیدی یافته است.

1-3- سوال تحقیق

توسعه فضای سایبر بر روابط ژئوپلیتیک ایران و کشورهای عربی حوزه خلیج فارس چه تاثیری دارد؟

1-4- فرضیه های تحقیق

1-توسعه فضای سایبری می تواند با تغییر فضای امنیتی روابط ژئوپلیتیک ایران را با کشورهای عربی خلیج فارس تغییر دهد.

2-توسعه فضای سایبر می تواند با عث افزایش همکاریهای مشترک بین ایران و کشورهای عربی حوزه خلیج فارس می شود.

1-5- اهداف تحقیق

1- تبیین توسعه فضای سایبری در روابط ژئوپلیتیک ایران و کشورهای عرب حوزه خلیج فارس

2-تحلیل آثار منفی و مثبت توسعه فضای سایبری بر روابط خارجی ایران

3-ارائه راهکارهای لازم جهت استفاده بهینه از فضای سایبری برای گسترش همگرایی بین ایران و این دسته از کشورها

1-6- روش تحقیق

تحقیق علمی عبارتست از یک روش گام به گام، منطقی، منظم و دقیق برای شناسایی مشکلات، گردآوری داده ها، تجزیه و تحلیل داده ها و استنتاج های معتبر از آنها می باشد. از این رو تحقیق علمی صرفاً مبتنی بر تجزیه یا برداشت های شخصی و درک مستقیم نیست بلکه هدفمند و دقیق است. پایه هر علمی به روش شناختی مبتنی است که در آن علم به کار می رود منظور از این روش شناسی تحقیق، شیوه انجام تحقیق است که در آن علم به کار می رود. هدف از انتخاب روش تحقیق اتخاذ شیوه ای مشخص است که محقق را هر چه دقیق تر و آسان تر به پاسخ های احتمالی برساند، این روش بستگی به اهداف و ماهیت موضوع و همچنین امکانات و منابع دارد.

تحقیقات علمی بر اساس اهداف تحقیق به سه دسته تقسیم می شوند : کاربردی و تحقیقی و توسعه ای. پژوهش حاضر از حیث هدف، از نوع کاربردی می باشد. زیرا با هدف کاربردی نمودن یک زمینه خاص علمی تلاش دارد پیش نیازهای اجرا موضوع تحقیق را در عمل بررسی نماید. انتخاب روش اجرایی تحقیق بستگی به ماهیت موضوع، اهداف پژوهش، فرضیه های تدوین شده، ملاحظات اخلاقی و انسانی حاکم بر موضوع تحقیق و وسعت امکانات اجرایی آن دارد. در این مرحله محقق بایستی روش تحقیقی را که برای پژوهش او مناسب است، انتخاب نماید. چون هدف کلی این تحقیق نقش توسعه فضای سایبر در روابط ژئو پلتیک ایران و کشورهای عربی حوزه خلیج فارس بود از روش تحقیق توصیفی- تحلیلی استفاده شده است. طبق نظر سرمد و همکاران (1379) تحقیق پیمایشی شعبه ای از تحقیق توصیفی است که هدف آن بررسی وضعیت موجود می باشد. نادری و سیف نراقی (1364) نیز روش تحقیق توصیفی را مطالعه واقعی و منظم خصوصیات یک موقعیت یا یک موضوع می دانند که در آن محقق سعی می کند آنچه هست را بدون هیچگونه دخالت یا استنتاج ذهنی گزارش دهد و نتایج عینی از موقعیت بگیرد.

به عبارت دیگر ، روش این تحقیق توصیفی – تحلیلی و بنا به سرشت بر پایه روش كتابخانه ای است ، ابزارهای گردآوری اطلاعات ، فیش ، جدول ، نقشه ، نمودار می باشند. در مراحل اجرایی و جهت تجزیه و تحلیل و اطلاعات از شیوه های قیاسی و استقرایی استفاده شده است به طور كلی ، پایان نامه حاضر ، از ابتدا تا نتیجه گیری چهار مرحله زیر را سپری كرده است :

– شناسایی و گردآوری منابع كتابخانه ای شامل ، منابع و اطلاعات موجود در سازمان ملل و كتابخانه ها

– مطالعه و بر حسب ضرورت ترجمه و كنكاش در منابع گردآوری شده و استخراج مطالب مورد نظر از طریق فیش برداری

– تدوین و جمع بندی اطلاعات جمع آوری شده و در صورت لزوم ارائه جدول ، نقشه و نمودار

– بررسی و تجزیه و تحلیل اطلاعات ، تهیه گزارش پایانی و نتیجه گیری.

 1-7- اهمیت و ضرورت تحقیق

تضمین امینت ملی از مهم‌ترین شاخصه‌های یک حکومت پویا و مقتدر است که رجال سیاسی، نظامی و امنیتی حاکمیت خود را متعهد به تأمین آن می‌دانند. در گفتمان مدرن، امنیت عبارت است از نیل به سطحی از اطمینان خاطر برای تحصیل و صیانت از منافع ملی به تعبیر «رابرت ماندل» امنیت ملی شامل تعقیب روانی و مادی ایمنی است و اصولاً جزء مسؤولیت حکومت‌های ملی است. بر همین اساس تدوین راهبرد امنیت ملی از راهبردی‌ترین اقدامات نرم‌افزاری در جهت تامین امنیت ملی محسوب می‌شود. نگاه مدرن به امنیت، نگاهی چندسویه است و طیفی از عوامل (فرصت‌ساز و تهدیدآفرین) را شامل می‌شود که در زمینه‌های گوناگون فرصت ظهور و بروز پیدا می‌کنند. یکی از عوامل مهم در این زمینه عامل ژئوپلیتیک و موقعیت سرزمینی است. کشور ایران به علت قرارگرفتن در منطقه راهبردی حساس خاورمیانه از یک موقعیت ویژه‌ای برخوردار است. بطوریکه نه تنها خود یک کانون ژئوپلیتیکی محسوب می‌شود، بلکه با 6 حوزه مهم ژئوپلیتیکی در ارتباط می‌باشد. این حوزه‌ها با عنایت به وزن و موقعیت خود در تدوین راهبرد امنیت ملی ایران تاثیرگذار هستند. اما در میان این حوزه‌ها حوزه پلیتیکی خلیج فارس به خاطر شأن ژئوپلیتیکی در معادلات سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و امنیتی در منطقه و جهان، نقش بسیار فعال و تعیین‌کننده‌ای در امنیت ملی ایران دارد. بر این مبنا، در این تحقیق سعی می‌شود به روش کتابخانه‌ای و از طریق روش شناختی توصیفی- تحلیلی رابطه و تاثیر حوزه ژئوپلیتیکی خلیج فارس را در این خصوص از زوایای اصلی بررسی و روشن نماییم.

موضوعات: بدون موضوع  لینک ثابت


فرم در حال بارگذاری ...