……………………………………………………………………………………………….85

1-تاریخچه فعالیت های هسته ای پیش از انقلاب……………………………………..86

2-فعالیت های هسته ای بعد از انقلاب…………………………………………………..88

1-2دوره رکود …………………………………………………………………………………..88

2-2آغاز مجدد فعالیت های هسته ای ……………………………………………………….88

2-3خیزش هسته ای کشور……………………………………………………………………89

3-نحوه تشكیل پرونده هسته ای ایران وروند آن ……………………………………….91

4-ضرورت داشتن دانش هسته ای برای ایران…………………………………………..95

1-4نظر معتقدان به انرژ‍ی هسته ای برای مقاصد صلح آمیز…………………………95

2-4نظر معتقدان به سلاح هسته ای………………………………………………………..99

5-نقش بازیگران بین المللی در پرونده هسته ای……………………………………….104

1- 5آمریکا…………………………………………………………………………………….105

2-5اتحادیه اروپا……………………………………………………………………………..110

3-5رویكردچین به پرونده هسته…………………………………………………………..114

جمعبندی …………………………………………………………………………………………115

فصل ششم نتیجه گیری

نتیجه گیری…………………………………………………………………………………………116

منابع ومآخذ………………………………………………………………………………………..122

فصل اول: کلیات

بیان مسأله:

روابط با همسایه شما لی (اعم از روسیه تزاری، اتحاد جماهیر شوروی و فدراسیون روسیه ) همواره از اهمیت وجایگاه خاصی برای کشور ایران برخوردار بوده، به طوری که بخش مهمی از تحولات داخلی و روابط خارجی ایران، به ویژه طی دویست سال أخیر تحت تأثیر سیاست ها ومواضع دولت روسیه، قرار گرفته است. با مروری تحلیلی بر روابط دو کشور می توان این گونه نتیجه گیری نمودکه، روابط با همسایه شمالی همواره پیچیده و با فراز ونشیب زیادی همراه بوده است .

           در این جا برنامه هسته ای وتحولات مربوط به آن که درکا نون توجهات جهانی قرار داشته، تنها بخشی از مناسبات ایران وروسیه می باشد، که به دلیل عدم همکاری ومخالفت غرب باراه اندازی نیروگاه اتمی بوشهر، روس ها با انعقاد قرارداد 700میلیون دلاری حضور خود را در نیمه دهه90میلادی آغاز نموده وبا وجود مخالفت شدید غربی ها، آشکارا در پروژه هسته ای با ایران همکاری کردند. طی یک دوره کشمش میان ایران وقدرت های غربی برسر موضوعات مختلف، اقدامات ومواضع روسیه اگرچه در حد انتظار مردم و احتمالاٌرهبران ایران نبوده است، اما بحث ها وپرسش های فراوانی را در میان سیاست مداران وتحلیل گران برانگیخته است. از طرف دیگر، کشورهای غربی معتقدند كه، روسیه همچنان فضا ومسیر را برای بازیگری ایران باز گذارده است و حتی به لحاظ سیاسی مهم ترین مانع برسر راه شورای امنیت برای اتخاذ تصمیم های شدید تر علیه ایران به شمار می آید.

سوال تحقیق:

عوامل مؤثر در اتخاذ سیا ست روسیه درخصوص پرونده هسته ای ایران چیست؟

فرضیه:

منافع اقتصادی وجایگاه روسیه در نظام بین الملل از عوامل اصلی همکاری روسیه در پرونده هسته ای با جمهوری اسلامی ایران می باشد.

تعاریف عملیاتی:

خرید فایل متن کامل این پایان نامه : 

جایگاه روسیه در نظام بین الملل

روسیه درچند قرن گذشته، دارای سنت دیرپای سیاست “قدرت بزرگ”بوده است که سابقه آن به دوران تزار می رسد. در دوره شوروی سرانجام پس از مواجه شدن با مشکلات اقتصادی، امکان تداوم نقش ابرقدرتی در سطح جهان را با مشکل روبه روساخت. ونوعی عقب نشینی سیاسی ونظامی از این نقش آغاز شد. بنابراین امروزه روسیه جدید در صدد” تحصیل احترام از غرب” وهمچنین دست یابی به این موقعیت از دست رفته خود می باشد. از این رو، می توان روابط روسیه با ایران وکشورهای مسئله دار (کوبا، کره شمالی، عراق زمان صدام و لیبی )را دراین چهاچوب مورد بررسی قرار داد. اما از آن جا که مطالعه موردی برروی، عوامل مؤثر در رویکرد روسیه در خصوص برنامه هسته ای می باشد به ذکر نمونه های اشاره خواهیم نمود:

2.ایفای نقش میانجگری ونقطه تماس گروه 5+1باایران.

3.گرفتن امتیازات اقتصادی جدی از آمریكاکه در مجموع توانسته اند، به هدف های خود دست پیدا کنند وجایگاه مهمتری در سیستم بین المللی به دست آورده اند.

 منافع اقتصادی

در مناسبات بین المللی، تحلیل این مسئله که چرا دولت ها با هم برای تأمین منافع مادی وسود سرشاری که از تعامل بدست می آورند همكاری می كنند، کار چندان سخت ودشوار نیست و اصولاٌ یکی از مهم ترین انگیزه دولت ها از تعامل، کسب منافع اقتصادی می باشد. روسیه نیز از این قاعده مستثنی نیست. بنابراین بسیار واضح است روسیه به دلایل مختلف تقاضاهای مکرر مقام های امریکایی را برای توقف عملیات ساخت نیروگاه بوشهر بی پاسخ گذاشت :

1-انعقاد قرار داد ساخت نیروگاه بوشهر برای تجدید حیات صنایع هسته ای روسیه که به گفته رومیانتسف، وزیر انرژی اتمی وقت روسیه، مهم ترین وحیاتی ترین صنعت این کشور محسوب می گردد، بسیار ضروری بود. به گفته منابع مختلف، در نتیجه انعقاد این قرارداد، بنگاه های اقتصادی متعددی مجدداٌ فعال گردیدند وبرای هزاران نفر فرصت شغلی ایجاد شد. لازم به یادآوری است که، (پس از فروپاشی شوروی، صنایع هسته ای روسیه با رکود ویران کننده ای روبه رو شدند و اغلب بازارهای بالقوه آن ها از حیطه نفوذ این کشور خارج گردیدند). از سوی دیگر، کشورهای که احتمالاٌ همچنان می توانستند بازاری برای صنایع روسیه باشند نیز اغلب به دلیل مشکلات اقتصادی یا زیر بنایی قادر به تأمین هزینه های سیاسی واقتصادی انعقاد قراردادهای سنگین هسته ای نبودند. به همین دلیل، انعقاد قرارداد ساخت نیروگاه بوشهر از اهمیت مضاعفی برای روسیه برخوردار بود.

3-با توجه به وضعیت اقتصادی روسیه در اواسط دهه 1990انعقاد قراردادی به ارزش نزدیک به یک میلیارد دلار که احتمالاٌ قرار دادهای دیگری را به همراه داشت برای روسیه حائز اهمیت تلقی می شود.

4- در میان مقامات روسیه این برداشت وجود داشت که، مخالفت امریکا باهمکاری های هسته ای ایران و روسیه کوششی در جهت تضعیف و محدود سازی فضای مانور این کشور(روسیه) می باشد. به همین دلیل، روس ها در برابر این استدلال امریکا که، همکاری های ایران و روسیه در زمینه هسته ای امنیت جهانی را به مخاطره می اندازد، مخالفت های امریکا را کوششی در جهت از میدان به در کردن شرکت های روسی تعبیر می کردند.

5- روسیه در همکاری با ایران در پرونده هسته ای بسیار ماهرانه عمل کرده به طوری برای بدست آوردن منافع خود، هم از ایران وهم از امریکا بصورت محسوس ونامحسوس امتیاز گرفته است .

پرونده هسته ای

ایران برنامه هسته ای خود را از اواسط دهه 1960 /1339 ش در زمان پهلوی با حمایت امریکا آغاز کرد .در سال 1967/1336ش ایلات متحده برای تأسیس مرکز تحقیقات هسته ای تهران یک راکتور هسته ای تحقیقاتی 5 مگاواتی برای ایران فراهم کرد(Tarock,2006). از این رو منطق ایران برای آغاز توان هسته ای براساس مطالعه دانشگاه استانفورد در سال1972/1351 ش بود ،که« ساخت نیروگاه های هسته ای با توان تولید 20000 مگاوات با بهره گرفتن از انرژی هسته ای را توصیه می کرد»(Howard,2004:98). در نتیجه ایلات متحده، ایران راتشویق کرد تا بخش انرژی غیر نفتی خود را گسترش دهد واعلام کرد که ایران برای بدست آوردن ظرفیت الکتریکی که موسسه تحقیقاتی دانشگاه استانفورد اعلام کرده بود، نیازمند رآکتورهای هسته ای است. علاوه براین، امریکا علاقه خود را برای فراهم آوردن پشتیبانی فنی وآموزشی از این برنامه اعلام کرد(Sahimi,2003). در نتیجه با حمایت امریکا، فرانسه وآلمان شاه یک برنامه هسته ای را برای ساخت 23راکتور هسته ای آغاز کردکه قرار بود درسال 1990/1379 ش به بهره برداری برسند . سه کشور حمایت کننده نیز قار دادهایی برای تربیت دانشمندان هسته ای ایران به انجام رساندند.(Tarok,2006).

اما بعد از انقلاب طرف های غربی نه تنها از ادامه كار انصراف دادند بلكه با حساسیت برنامه هسته ای ایران را دنبال می كردند در اوت 2000 سازمان منافقین ایران که از سال 1997/1376 ش در فهرست سازمان های تروریستی وزارت خارجه (ایلات متحده)قرار داشته است، شواهدی را ارائه کردکه دو کارخانه هسته ای بی آنکه به سازمان بین المللی انرژی هسته ای اعلام شوند، تأسیس شده اند. این گروه مدعی بودند که تأسیسات غنی سازی اورانیوم نطنز وکارخانه تولید آب سنگین اراک بخشی از برنامه سری سلاح هسته ای است. در فوریه 2003دولت ایران وجود این دو کارخانه را رسماٌ پذیرفت اما تأکید کرد که آن ها فقط برای مقاصد صلح آمیز است.(kem,2003).پرونده هسته ای ازآن تاریخ با حساسیت ویژه ای از سوی غربی ها دنبال می شد.

پیشینه تحقیق:

Mark smith-[1]

-Kenneth Katzman1

4-George Freid man

:        

سازمان باید بداند و بیابد که مشتریان دوست دارند، چه چیزی را بیش تر یا کم تر در رفتارهای کارکنان سازمان ملاحظه کنند. انتظارات مشتری باید توسط رهبران سازمان در فرهنگ آن، ترجمه و پیاده سازی شود. به بیان دیگر، انتظارات مشتریان باید رفتارهای رهبران و کارکنان را جهت دهی کند. از جمله اقدامات مؤثر برای ایجاد فرهنگ ارزش مشتری در سازمان آن است که رفتارهاى سازمان خود را با مشترى هماهنگ كرده و تطبیق دهیم، به خواسته مشترى ارزش دهیم و میزان رضایت مشترى را بسنجیم که این فعالیتها به جنبه یادگیری محوری سازمان مرتبط می باشند (اولریش، 2005). مشاهده، تنظیم و جهت دهی فعالیتها و فرایندهای سازمان از دید مشتری باعث می شود که سازمان، مشتری را در تمامی زمینه های کاری خود، از طراحی محصول تا بازاریابی،آموزش، توسعه، ارزیابی عملکرد و پاداش دهی مشارکت دهد و پیشنهادها و نظرات او را لحاظ نماید. در این میان، مشتریان ناراضی و ناخشنود که با انتقاد و ارائه راهکارهای بهبود، سازمان را به چالش می کشند، جایگاهی ویژه می یابند و مهمترین منبع یادگیری در سازمان محسوب می شوند. کارکنان نیز در صف مقدم خدمت به مشتری و جلب رضایت وی قرار میگیرند و سازمان برای تحقق ارزش آفرینی به مشتریان، به کارکنان نیز بها می دهد. به این ترتیب، همه سرمایه های فکری و سازمانی در خدمت حفظ سرمایه مشتری به کار گرفته می شود. این مطالعه روی اهمیت یادگیری محوری مرتبط با ارزش مشتری تاکید می نماید.همچنین این فصل شامل بیان مساله، اهمیت و ضرورت تحقیق،اهداف،چارچوب نظری،فرضیات تحقیق،تعاریف نظری و عملیاتی و قلمرو تحقیق را شامل می شود.

1-2)بیان مسئله:

1-3)ضرورت انجام تحقیق:

همه استراتژی ها مانند بهبود کیفیت، افزایش خدمات، کاهش هزینه­ های عملیاتی، تغییر کانال­های توزیع، تغییر در رویکرد بازار، بالا بردن بهره وری از طریق تکنولوژی، تنزیل قیمت و غیره در ارزش مشتری بستگی دارد. کارکرد اصلی استراتژی، خلق مزیت رقابتی و ارتقای جایگاه سازمان در محیط رقابتی است. مزیت رقابتی عاملی است که سبب ترجیح سازمان بر رقیب از سوی مشتری شود. استراتژی اثر بخش باید بتواند برای شرکت مزیت رقابتی (شایستگی های متمایزکننده) و برای مشتریان ارزش بیشتری نسبت به رقبا بیافریند. شایستگی های متمایزکننده عواملی هستند که برای مشتری ارزش می آفرینند و دستیابی به آنها برای رقیب بسادگی امکان پذیر نیست. برای دستیابی به مزیت رقابتی باید زودتر از رقیب، ارزش از دید مشتری را شناخت و بهتر از رقیب به آن پاسخ داد. در شرایطی که عوامل مزیت ساز رقابتی دائم در تغییر هستند، تنها مزیت رقابتی پایدار، توانایی تشخیص مستمر این عوامل است موفقیت یک بنگاه در گرو شناخت قواعد کسب و کار است؛ قواعدی که چگونگی خلق ارزش برای مشتری را نشان می دهند. اگر شما در هر بازار از دید ارزش درک شده مشتریان خود نگاه کنید، شما می توانید کشف کنید که چرا استراتژی های خاصی در بازار موفق شده در حالی که استراتژی های دیگر شکست خورده­اند

1-4)اهداف تحقیق:

1-سنجش یادگیری محوری در شعب بانک ملی   شهرستان رشت

2-سنجش ارزش مشتری در شعب بانک ملی شهرستان رشت

3-بررسی رابطه بین یادگیری محوری با ارزش مشتری در بانک ملی شهرستان رشت

 1-5)

خرید فایل متن کامل این پایان نامه : 

سوالات تحقیق

سوال اصلی تحقیق:

• آیا بین یادگیری محوری و ارزش مشتری در شعب بانک ملی رشت رابطه معناداری وجود دارد؟

سوال های فرعی تحقیق:

• آیا بین تعهد به یادگیری و ارزش از دید مشتری در شعب بانک ملی رشت ارتباط معناداری وجود دارد؟
• آیا بین داشتن چشم انداز مشترک کارکنان بانک با ارزش مشتری شعب بانک ملی رشت ارتباط معناداری وجود دارد؟
• آیا بین روشن فکری و ارزش مشتری در شعب بانک ملی رشت ارتباط معناداری وجود دارد؟

1-6)چارچوب نظری تحقیق:

       چشم انداز مشترک

1-7)فرضیه های تحقیق:

فرضیه اصلی تحقیق:

• بین یادگیری محوری و ارزش مشتری در شعب بانک ملی رشت رابطه معناداری وجود دارد.

فرضیه های فرعی تحقیق:

• بین تعهد به یادگیری و ارزش از دید مشتری در شعب بانک ملی رشت   ارتباط معناداری وجود دارد.
• بین داشتن چشم انداز مشترک کارکنان بانک با ارزش مشتری شعب بانک ملی رشت ارتباط معناداری وجود دارد.
• بین روشن فکری و ارزش مشتری در شعب بانک ملی رشت ارتباط معناداری وجود دارد.

 1-8)تعریف مفهومی و عملیاتی متغیرها:

1-8-1) یادگیری محوری (متغییر مستقل):

• سینکولا یادگیری را اینگونه تعریف می کند: یادگیری محوری یکی از قابلیت های سازمانی است که بر گرایش سازمان به تولید ارزش و یادگیری دو حلقه ای تاثیر می گذاردو سبب تشویق اعضای سازمان به” فکر کردن خارج از جعبه” می نماید (بیكر وسینكولا، 1999). وشامل تعهد به یادگیری، تسهیم دیدگاه و روشن فكری می باشد.

کشور ما دارای 8 هزار و 755 کیلومتر مرز خشکی، دریایی و رود خانه یی با 15 کیلومتر همسایه می باشد. و تعداد کشورهای هم جوار ما و شرایط مختلف این کشور ها به لحاظ سیاسی ، اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی بر اهمیت مرز های ما افزوده است . در بخش اعظمی از مرز های کشور نیز به لحاظ قومی ، ساکنان دو سوی مرز ، از یک قوم هستند . مثل ترکمن ها ، بلوچ ها ، عرب ها ، کرد ها و ترک ها . با توجه به این واقعیت که پاسداری از مرز ها یکی از مسائل بسیار مهم ودارای اهمیت برای دولت و ملت ما محسوب می شود و انجام هر گونه اقداماتی در این راستا می تواند دارای ارزش و اهمیت خاص باشد . در این میان پاسداری از مرز ها با تکیه بر رویکرد استفاده از همیاری مردم و نهاد های مردمی از جمله مباحثی است که از سوی متخصصان و صاحب نظران بر آن تاکید گردیده و در اکثر کشور های دنیا نیز از آن بهره گرفته می شود . تحقیق حاضر میزان مشارکت عشایر در پاسداری از مرز های شرقی کشور را مورد مطالعه دارد و در این ارتباط ، این فصل از گزارش تحقیق به کلیات بحث شامل بیان مساله ، اهمیت و ضرورت انجام تحقیق ، اهداف تحقیق ، واژگان تحقیق ، سؤال های تحقیق ، فرضیات ، پیشینه ی پژوهشی و غیره اختصاص دارد.

فصل اول: کلیات تحقیق

1-1- بیان مسأله

تركیب اجتماعی جمعیت ایران متشكل از سه جامعه متمایز شهری، روستایی و عشایری است. حیات اجتماعی در این سرزمین از دیرباز متأثر از روابط متقابل و زندگی توأمان مذكور بوده و در این میان، جامعه عشایری همواره نقش بارز و تعیین كننده در سرنوشت سیاسی و حیات اقتصادی كشور داشته است و در حال حاضر با جمعیت حدود 212/000 خانوار و حدود 1/200/000 نفر20% مواد پروتئینی و سایر فرآورده های دامی و 35% صنایع دستی كشور را تولید می كنند و علاوه بر آن با حضور مؤثر در عرصه های سیاسی و اجتماعی كشور در حال تلاش و ایفای نقش مؤثر خود هستند.

(سازمان امور عشایر کشور، 1338).

   جامعه عشایری ما متشكل از ۱۰۱ ایل و ۵۹۸ طایفه است و شش میلیون نفر نیز تحت تأثیر فضای عشایری هستند یعنی در حالی كه در جایی خانه دارند اما هنوز ییلاق و قشلاق می كنند. به این ترتیب عشایر هنوز هم یكی از بزرگترین گروه های قومیتی كشور را تشكیل می دهند. قلمرو كوچ و استقرار عشایر كوچنده ایران گستره وسیعی بالغ بر ۹۶۳ هزار كیلومتر مربع (۵۹ درصد مساحت ایران) را تشكیل می دهد. این مجموعه بزرگ انسانی، مسائل و موضوعات مرتبط فرابخشی و فرامنطقه ای دارند كه توجه و برنامه ریزی ویژه ای را می طلبد. ایلات و عشایر ایران با داشتن ۲۴ میلیون رأس دام،۴۵۰ هزار هكتار اراضی كشاورزی و ۲۰ هزار هكتار باغ نقش قابل توجهی در تأمین مواد پروتئینی،  لبنی و كشاورزی دارند. (احمدی، 1383ص25) جامعه عشایری در تاریخ پرفراز و نشیب ایران، با تلاش هایی كه از خود نشان داده اند از یک سو مانع و جلوگیر دست اندازی و تجاوز بیگانگان و دولت های استعمارگر به خاك ایران شده اند و از سوی دیگر، ذخایر فرهنگ بومی خود را كه از هزاران سال پیش ریشه دارد، حفظ كرده اند. اما متأسفانه كمتر به شرح و بسط این دو جنبه اصلی جامعه عشایری در سطحی گسترده، پرداخته شده است و بخش مهمی از امنیت این مرز و بوم بویژه در مقاطع سخت، بر دوش عشایر بوده است. جامعه عشایری و ایلی تقریباً جامعه ای است که در سایه مقتضیات و شرایط معیشتی و زیست محیطی و الزامات فرهنگی و اجتماعی نسبت به دیگر جوامع شهری و روستایی کمتر دچار تغییرات فرهنگی شده است و عشایر ما از دیرباز با تكیه بر مقررات عرفی و مدیریت محلی، به امور خود رسیدگی می كردند و منافع جمعی خود را پاس می داشتند. اما به دنبال تحول گسترده ناشی از شهرنشینی و قانونگذاری های مختلف، این جامعه متشكل دچار نابسامانی و بهم ریختگی شده است. خلاء مدیریتی در وضعیت فعلی، بنیان  زندگی و قلمرو آنان را مورد تهدید قرار داده است. بنابراین باید رویكرد جدیدی را برای واگذاری امور به مردم و استفاده از مشاركت عشایر در عرصه های مختلف بوجود آورد، تا پویایی در عرصه های اجتماعی و دستیابی به عدالت اجتماعی را برای آنان فراهم آوریم. مسأله دیگر آن است كه لازمه زندگی عشایری تحرك و جابه جایی در قلمروهای متفاوت است. (همان منبع) یکی از مسائل تأثیرپذیر در عرصه اقتصادی و اجتماعی و سیاسی جامعه عشایر مانند بسیاری از جوامع میزان مشارکت و حضور مردم در عرصه های امنیتی و دفاعی است. کشور ایران به دلیل واقع شدن در منطقه خاورمیانه با مخاطرات، چالش‌ها و تحولاتی عمده در محیط امنیتی خود رو به رو است. (واعظی، 1386ص60)

عشایر کشورمان در عرصه های مختلف اقتصادی، اجتماعی، دفاعی – امنیتی و … حضور داشته اند و نظر به شرایط و موقعیت جغرافیایی خاص زندگی عشایر، نقش آفرینی

خرید فایل متن کامل این پایان نامه : 

 عشایر در حوزه دفاعی و پاسداری از مرزها بیش از سایر بخش به چشم می خورد و در این ارتباط حضور مؤثر عشایر در صحنه یكی از این عوامل موفقیت‌آمیز در طول هشت سال دفاع مقدس بود. مطمئنا بدون حضور عشایر این افتخارات دفاع مقدس رقم نمی‌خورد، امروز نیز شرایط این گونه است یعنی همه‌ی سعادت كشور در گروی حضور فراگیر مردم در همه‌ عرصه‌ها است. نكته‌ی دوم در موفقیت در جنگ كارهای مبتكرانه در جبهه‌ها بود امروز نیز باید در همه‌ی صحنه‌های پیش‌رونده‌ی انقلاب به ابتكارات توجه لازم شود. (لاریجانی، 1388ص15) پاسداری از مرزها و امنیت کشور، نظر به شرایط خاص منطقه و حضور بیگانگان در خاک بعضی از کشور های همسایه از اهمیت خاصی برخوردار می باشد و در خصوص امنیت آمده است که امنیت یک مفهوم چندوجهی است؛ و به همین جهت درباره آن اختلاف نظر زیادی وجود دارد. تعاریف مندرج در فرهنگ های لغت درباره مفهوم کلی امنیت، بر روی احساس آزادی از ترس یا احساس ایمنی که ناظر بر امنیت مادی و روانی است، تأکید دارند. (ماندل، 1379 ص70) و یکی از ابعاد مهم امنیت، امنیت مرزهای یک کشور است و مرز سیاسی مهمترین عامل تشخیص وجدایی یک واحد سیاسی از واحدهای دیگر است. (میرحیدر،1371:ص165) خطوط مرزی، خطوط اعتباری و قراردادی هستند که به منظور تحدید حدود یک واحد سیاسی بر روی زمین مشخص می شوند. بنابراین مرزها از بحث های اصلی و مهم جغرافیای سیاسی به شمار می روند. چنانچه منظور از واحد سیاسی دولت باشد، خطوطی که سرزمین یک دولت را از دولت همسایه جدا می سازد، به مرزهای بین المللی معروفند. مرز در اصطلاح حقوق عمومی حد فاصل دو کشور را گویند. حد فاصل مزبور قطعه ای است از زمین که طول آن بین دوکشور غالبا مشخص است ولی عرض آن مقیاس مشخصی ندارد. برحسب قرارداد بین دول و مقاصد مختلف ممکن است اندازه معینی برای آن در نظر گرفته شود. (لنگرودی،1372: ص 145) هم اکنون مناطق شرقی کشور از حساسیت خاصی برخوردار است و بی ثباتی سیاسی همسایگان شرقی، وجود نیروهای بیگانه در خاک کشورهای همسایه از جمله مواردی است که در امنیت کشور ما نیز تأثیرگذار است و بی توجه و یا کم توجهی به مرزنشیان و نقش مهم آنها در این عرصه می تواند عوارض ناگواری را به همراه داشته باشد. حضور عشایر غیور در مرزها تاكنون دشمنان را از هر گونه تحركی در این مناطق ناامید كرده و این موضوع ضریب امنیتی را در مرزها بسیار بالا برده است. (فیوضی، 1388ص46) در این رأستا، کشورهایی که درگیر ناامنی در مناطق مرزی خود بوده اند، دریافته اند که عمده ترین مسائل مربوط به این ناامنی ها، ناشی از شرایط توسعه نیافتگی و پی آمدهای تبعی آن بوده است. به عبارت دیگر شرایط فقر و تنگدستی در این مناطق می تواند محیط مناسبی جهت ناامنی و تحریک دشمنان در این مناطق گردد. در واقع توسعه ­نیافتگی مناطق مرزی، ارتباط مستقیمی با عدم تعادل بین مناطق مرزی و مرکزی یک کشور دارد. همچنین با گسترش ناامنی و توسعه نیافتگی در مناطق مرزی، نتایج آن به طور مستقیم و بلافاصله به کل کشور منتقل می شود. (عندلیب، 1380ص 86) یكی از مهم‌ترین برنامه ها برای تأمین امنیت مناطق مرزی می تواند توجه به مقوله مشاركت مردم در محافظت از مرزها باشد. در تمام پدیده ها از آن جمله مسائل دفاعی، مشارکت مردم نیازمند شناخت و بررسی ابعاد و متغیرهای دخیل در این امر می باشد. در شرایط فعلی که متغیرهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در منطقه با گذشته متمایز است، ضروری است که الگوها و رویکردهای جدیدی برای مشارکت مردم تعریف و تبیین گردد. مشارکت جزئی از مفاهیم اصلی جامعه شناختی و یک واقعیت اجتماعی است. بدون مشارکت مردم در امر توسعه به موفقیت چندانی نمی توان رسید. بطورکلی مشارکت یک حرکت آگاهانه، فعال، آزاد و یک رفتار اجتماعی و گروهی است و باید بدانیم که معلول چه عوامل اجتماعی است. مشارکت در وهله اول یک رفتار اجتماعی است. چگونگی اجتماعی بودن آن مبحثی است که باید مورد بررسی قرار گیرد و از آنجا که مشارکت بر اساس یک رابطه متقابل استوار است، رفتار اجتماعی است. رفتار اجتماعی عملی است که با توجه به انتظارات افراد دیگر آن را انجام می دهد. ملک محمدی عوامل مختلفی را در مشارکت و حضور مردم در عرصه های مختلف مؤثر می داند. این عوامل عبارتند از: مردم، زمینه حرفه ای، توان و قابلیت های فردی، شرایط خاص فرهنگی و اجتماعی، نیاز به تغییر کردن انطباق و قبولی وضع جدید می باشد (ملک محمدی ،1361ص6).

در همین زمینه گاتری متعقد است که مشارکت میزان دخالت اعضای نظام اجتماعی در افزایش درک و توان آنان در پاسخگوی به طرح های توسعه و تشویق ابتکارات محلی یا فرایندی است که موجبات رشد و توانای اساسی بشر از جمله شأن و منزلت انسانی، باروری نیروی تصمیم گیری و عمل سنجیده واندیشه او را فراهم می سازد. مفهوم مشارکت می تواند به سه ارزش بنیادی سهیم کردن مردم در قدرت و اختیار و راه دادن مردم در نظارت بر سرنوشت خویش و باز گشودن فرصت های پیشرفت بر روی مردم (رده های پایین جامعه) استوار دانست. دیدگاهی که می توان برای مشارکت در نظر گرفت.(1986 :ص 37،gaotri) «مشارکت می تواند اشکال و درجات گوناگونی داشته باشد، نظیر همکاری، همیاری، همبستگی، انطباق، سازگاری، پذیرش،انقیاد، شیفتگی ایفای نقشهای اجتماعی و انجام وظایفی که با این نقش ها ملازمت دارد (بیرو،1371ص8) « گاتری مشارکت را چنین تعریف می کند: مشارکت فرایندی اجتماعی، عمومی، یکپارچه، چندگانه، چندبعدی و چندفرهنگی است که هدف آن کشاندن همه مردم به ایفای نقش در همه مراحل توسعه است. »( 1998: ص37 ،gaotri)

از این رو تشویق به مشارکت و تسهیل در فرایند تحقق آن همواره مورد توجه مصلحان اجتماعی بوده است و آن را فرایندی می‌دانند که در طول زمان روی می‌دهد و همواره در حال تکوین، تکرار و تداوم است و در خلال آن، افراد از طریق همکنشی با دیگران استعدادهایشان متبلور شده و به خودیابی و مسئولیت‌پذیری نائل می‌آیند. (اخوان کاظمی، 1377:ص 40).

استان سمنان به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی، ایلات و طوایف مختلفی را در خود جای داده است. بخش قابل توجهی از جمعیت ایلات و طوایف سنگسری، الیكائی، چوداری و هداوند در محدوده جغرافیایی این استان استقرار داشته و به شیوه شبانی و كوچندگی زندگی می‌گذرانند. (قلی پور کالمرزی، 1388ص71) جلب مشارکت هر چه بیشتر عشایر این منطقه در مسائل دفاعی به ویژه پاسداری از مرزهای شرقی می تواند دارای اهمیت باشد و اما سؤال اینجاست که عوامل مؤثر در رأستای مشارکت هرچه بیشتر و پایدار عشایر این منطقه در پاسداری از مرزهای شرقی كشور شامل چه مواردی است؟ تا چه حد می توان با شناسایی عوامل و متغیرهای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی مؤثر بر مشارکت عشایر این منطقه را در پاسداری از مرزهای شرقی كشور تداوم بخشید؟ كدام یک از متغیرها در تأثیر گذاری بر امر مشاركت عشایر در پاسداری از مرزهای شرقی اولویت دارند؟ تحقیق حاضر در رأستای پاسخگویی به سؤال های فوق و دیگر سؤالات مرتبط با مسأله انجام می گیرد.

:

پاکستان با توجه به موقعیت استراتژیکش در منطقه از سوی قدرتهای مرکزی همواره مورد توجه وافر قرار داشته است.طیفی از روابط گرم و دوستانه تا سرد و خنثی در رابطه امریکا و پاکستان از بدو تاسیس این کشور وجود داشته است.تحقیق حاضر با طرح این سئوال که پایان جنگ سرد چه تاثیری بر جایگاه پاکستان در سیاست خارجی امریکا داشته است؟این فرضیه را مطرح می کند که جایگاه مهم ژئوپلتیک پاکستان در دوران جنگ سرد به یک جایگاه بی اهمیت اقتصادی در دوران بعد از جنگ سرد و مجددا به یک جایگاه مهم ژئوپلتیک در دوران بعد از 11 سپتامبر در سیاست خارجی آمریکا تغییر کرده است.برای اثبات این فرضیه از تئوری نوواقعگرایی و اهمیت الزامات ساختاری بهره گرفته شده است.به این ترتیب که نزول یا صعود جایگاه پاکستان مستقیما به تغییرات ساختاری ربط دارد.به این معنا که با ایجاد نظام تک قطبی بعد از جنگ سرد،این رفتارها و گرایشات قطب مسلط بوده است که سلسله مراتب موضوعات ساختاری را و در نهایت ماهیت ساختار راتعیین می کرده است.رفتار امریکا در دهه 90 سبب سلطه موضوعات اقتصادی و در بعد از 11 سپتامبر سبب اهمیت موضوعات سیاسی و امنیتی گردید به همین دلیل هم در ساختاری با اهمیت موضوعات اقتصادی، کشوری مانند پاکستان به دلیل عدم ظرفیتهای لازم نمی تواند دارای جایگاه چندانی باشد و برعکس در ساختاری با سلطه موضوعات سیاسی و امنیتی این جایگاه ترفیع می یابد.

فصل اول: کلیات پژوهش

1-1- بیان مسئله

اینکه پاکستان در هر شرایط نوینی چگونه می توانست در معادلات سیاست خارجی آمریکا به حساب آید و زمینه های لازم برای کسب شرایط بعد غالب در نظام بین الملل را در خود ایجاد کند و اینکه آیا اساسا این کشور مکانیسمهای عینی لازم برای پی گیری یک رفتارسیاست خارجی منطبق با تغییرات ساختاری سیاست بین الملل را دارا است مسئله مهم دیگری است که نیاز به تحقیق دارد.در واقع تعیین ارتباط بین تغییرات ساختاری،تغییرات رفتاری،تغییرات سیاست خارجی آمریکا و در نهایت جایگاه پاکستان در سیاست خارجی این کشور در بعداز جنگ سرد تا پایان دوران بوش مسئله غالب این تحقیق است.

2-1- سوالات پژوهش

1-2-1- سوال اصلی

پایان جنگ سرد و تحولات بعد از آن چه تاثیری بر جایگاه پاکستان در سیاست خارجی آمریکا داشته است؟

2-2-1- سوالات فرعی

1-عوامل تأثیرگذار برجایگاه پاکستان در سیاست خارجی آمریکا قبل از جنگ سرد چه بود؟

2-عوامل تإثیر گذار بر جایگاه پاکستان در سیاست خارجی آمریکا در دهه 90 تا قبل از 11سپتامبر چه بودند‌؟

3-عوامل تأثیر گذار بر جایگاه پاکستان در سیاست خارجی آمریکا بعد از 11سپتامبر کدامند؟

خرید فایل متن کامل این پایان نامه : 

4-چه عواملی سبب تغییر در سیاست خارجی آمریکا بعدازجنگ سرد و بعد از 11سپتامبرنسبت به پاکستان شده اند؟

3-1- فرضیات پژوهش

1-3-1- فرضیه اصلی

1-متاثر از تغییرشرایط موازنه قدرت در نظام بین الملل بعد از جنگ سرد،جایگاه پاکستان در سیاست خارجی آمریکا دچار تغییر شده و از جایگاه مهم ژئوپولتیک در طول جنگ سرد به جایگاهی غیرموثر اقتصادی بعد از پایان جنگ سرد تا قبل از 11سپتامبر و سپس به جایگاه تاثیرگذار ژئوپولتیک بعد از 11سپتامبر تغییر کرده است.

2-3-1- فرضیه های فرعی

1-جایگاه پاکستان در سیاست خارجی آمریکا قبل از جنگ سرد بیشتر متاثر از ساختار دوقطبی تحت تاثیر عوامل سیاسی و استراتژیک بود و در این ساختار پاکستان دارای جایگاهی با اهمیت وافر بود.

2-با شکل گیری یک ساختار تک قطبی در دهه 90 که در آن موضوعات اقتصادی در راس سلسله مراتب بودندو عوامل اصلی در سیاست خارجی امریکا شمرده می شدند، جایگاه پاکستان در سیاست خارجی آمریکا بعداز پایان جنگ سرد تا قبل از 11سپتامبر اهمیت خود را از دست داد.

4-متاثر از تغییرات ساختاری و تغییر رفتارهای قطب مسلط در دهه 90 و در بعد از 11سپتامبر سیاست خارجی آمریکا در قبال پاکستان تغییر کرده است.

4-1- متغیرهای پژوهش

متغیرهای مستقل در این تحقیق،پایان جنگ سرد و حادثه 11سپتامبرمی باشند که شامل شاخص های نظیر کاهش اهمیت رویکردهای ژئوپلیتیکی و افزایش اهمیت رویکردهای ژئواکونومیکی از قبیل تامین امنیت انرژی و بحث مبارزه با تروریسم و سلاحهای کشتار جمعی می شوند. متغییر وابسته جایگاه پاکستان در سیاست خارجی آمریکا بعداز جنگ سرد.

5-1- اهمیت و فایده پژوهش

کشور پاکستان یکی از کشورهای همسایه مرزی ایران است و این تحقیق از نظر سیاست خارجی دارای ارزش و اهمیت بوده و فهم و درک ما را نسبت به روابط خارجی بیشترکرده است.تا در امور خارجه و سیاست خارجی رفتار، نقش و عملکرد کشور همسایه رابهتر و بیشتر درک نماییم و در این تحقیق دانشگاهی به این مسله پی میبریم که در روابط بین الملل سیاست خارجی کشورها چگونه رقم می خورد و ساختار به چه صورتی بر رفتارها و سیاست خارجی تاثیر می گذارد.در عین حال نقش دول مسلط در شکل دهی به سیاست

خارجی کشورها برای ما روشن خواهد شد.در این چهارچوب روابط پاکستان و آمریکا به ما نشان خواهد داد که رفتار کشورهای ضعیف در محیط بین الملل چگونه شکل می گیرد و جایگاه آنها در سیاست بین الملل بر چه بنیادهای قرار دارد.تحقیقات انجام شده در حوزه سیاست خارجی بسیار کلی بوده یا اینکه صرفا به بیان تحولات تاریخی معطوف بوده اند در حالی که هدف تحقیق حاضر ایجاد پیوند بین نظریه و عمل است تا نشان داده شود که سیاستهای خارجی در خلاء شکل نمی گیرند و همیشه متاثر از ساختارهای خاص هستند.چنین کاری در باب سیاست خارجی پاکستان در ایران کمتر انجام شده است.از سوی دیگر شناخت سیاست خارجی آمریکا در این قالب می تواند فهم مبسوطی به ما در ارتباط با تاثیرات رفتاری این کشور بر جهان اطراف ما و به خصوص کشور خود ما بدهد.

فراتر از ابعاد نظری، کشور پاکستان یک کشور مهم در منطقه جنوب شرق آسیا شمرده شده که روابط آن با آمریکا می تواند تاثیرات خاصی بر کشور ما به دلیل همسایگی داشته باشد. شناخت پاکستان به منزله شناخت واقعیت های استراتژیکی است که ایران می خواهد بر آن اساس روابطش را با این منطقه تنظیم کند.

6-1- اهداف پژوهش

تاثیر فروپاشی نظام دو قطبی بر مناسبات ایالات متحده و پاکستان

شناخت روابط آمریکا و پاکستان تا قبل از جنگ سرد

تاثیر روابط سیاسی امنیتی آمریکا و پاکستان بعد از جنگ سرد

تاثیر حادثه 11سپتامبر بر روابط آمریکا و پاکستان

شناخت ارتباط بین تأثیرات ساختاری وتغییرات در رفتار سیاست خارجی کشورهای بزرگ وکشف الگوها و نیز فهم ارتباط بین رفتار قطب مسلط و ماهیت ساختار

بیان دلایل ساختاری تغییر در جایگاه پاکستان در سیاست خارجی آمریکا.

7-1- قلمرو پژوهش

جایگاه پاکستان در سیاست خارجی آمریکا بعد از جنگ سرد تا پایان دوران بوش.

8-1- روش پژوهش

در این پژوهش از نوع روش شناسی رفتار گرا و تا حدی فرارفتارگرا استفاده نموده ام که متاثر از این روش شناسی از تئوری رئالیسم ساختاری یا نوواقع گرایی برای مشخص کردن فرضیه بهره برده ام.

برای انجام تحقیق حاضر از روش رویکرد توصیفی- تحلیلی استفاده شده است. ابتدا توسط اساتید محترم راهنما و مشاور جلسات توجیهی برای درک صحیح تر از چگونگی و اهمیت موضوع برگزار گردید. متعاقباً پس از شناخت مساله و قلمرو تحقیق جستجوی منابع آغاز شد. جهت تحقیق از مدارک و کتب منتشره وزارت امور خارجه و کتابخانه تخصصی این وزارت خانه، مقالات و کتب خارجی، روزنامه های داخلی و سایت اینترنت دانشکده، جهت انجام مطالعات نظری و تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شد.

:

اسید هیومیک یک ترکیب ناهمگن از تعدادی ترکیبات دارای ویژگی‌های شیمیایی مشابه است که اعمال مختلفی در گیاهان دارد (المحمدی و احمد، 2009). یکی از مهم‌ترین نقش‌های اسید هیومیک در خاک، کمک به افزایش ظرفیت نگهداری آب است. ترکیبات هیومیکی باعث بهبود ساختار خاک و جذب راحت‌تر آب و همچنین افزایش میزان نگهداری آب در ناحیه ریشه می‌شوند. از دیگر نقش‌های اسید هیومیک می توان به تسریع در تقسیم سلولی و رشد بیشتر ریشه‌ها اشاره کرد که اثر مخرب تنش‌ها را کاهش می‌دهد. افزایش عملکرد در اثر کاربرد اسید هیومیک در گیاهان مختلف ازجمله سیب‌زمینی و سویا (گیانگ^[7] و همکاران، 2002)، ذرت، تنباکو، بادام‌ زمینی، جو و محصولات گرمسیری و دیگر محصولات قبلاً مشاهده ‌شده است (آرانکون^[8] و همکاران، 2006). با توجه به گسترش روزافزون کشت‌های گلخانه‌ای و استفاده از بسترهای کشت در گلخانه‌ها، پژوهش حاضر با هدف مطالعه اثر بسترهای مختلف کشت بر عملکرد کمی و کیفی و جذب عناصر غذایی توسط توت‌فرنگی رقم سلوا (Fragaria xananassa L. cv. selva) تحت محلول‌پاشی اسید هیومیک انجام شد.

از اجرای این تحقیق دستیابی به اهداف زیر مدنظر بود:

1- ارزیابی برهمکنش سطوح مختلف محلول‌پاشی اسید هیومیک و بستر کشت بر رشد و عملکرد توت‌فرنگی

2- تعیین بهترین سطح اسید هیومیک از نظر رشد و عملکرد توت‌فرنگی

3- تعیین بهترین بستر کشت از نظر رشد و عملکرد توت‌فرنگی

فصل دوم

(بررسی منابع)

 2-1- طبقه‌بندی

توت‌فرنگی با نام علمی Fragaria ananassa L. Duch متعلق به تیره گل سرخ^[9] یکی از گیاهان دولپه است. نوع وحشی آن دارای میوه، گل و برگ‌های کوچک است ولی انواع بزرگ‌تر آن توسط تلاقی‌های به دست بشر حاصل‌ شده‌اند. تعداد کروموزوم‌های پایه در توت‌فرنگی 7 است (7=x). گیاهانی علفی، چندساله، پوشیده از کرک، استولون‌دار هستند. برگ‌ها سه‌قسمتی، گل‌آذین دیهیم، دارای 2 تا 10 گل. گل‌ها دارای گریبان، 5 قسمتی و کاسبرگ فرعی وجود دارد. پرچم‌ها 10 تا 30 عدد و برچه‌ها 10 تا 80. میوه کاذب، متشکل از تعداد زیادی برچه که روی یک نهنج گوشتی مخروطی قرار گرفته‌اند (کاشی و حکمتی، 1370).

2-2- گیاه‌شناسی

برگ‌ها شامل سه برگچه خشن، کردار و سبز تیره (در برخی ارقام شفاف) می‌باشند. همیشه یک جفت برگچه خیلی کوچک‌تر در پائین برگ معمولی قرار می‌گیرد. برگچه‌ها دندانه‌ای تیز ولی کم‌وبیش گوه‌ای ساده است. روزنه‌های هوایی در بخش تحتانی برگ‌ها دیده می‌شوند. کسر فیلوتاکسی برگ‌ها در توت‌فرنگی 6/1 است. پریموردیای برگی بین گوشوارک‌ها زمستان‌‌گذرانی می‌کنند تا در سال بعد جایگزین برگ‌های قبلی شوند. گوشوارک‌ها در قاعده دمبرگ چسبیده‌اند و همگی درشت و اغلب برگ‌مانند و قهوه‌ای هستند. منشأ ایجاد برگ‌ها، ریشه‌ها، ساقه‌های رونده^[10] و گل‌آذین‌ها، ساقه مرکزی یا همان طوقه هست. ساقه‌های رونده هرکدام از دو گره تشکیل‌ شده‌اند. گره اول در حالت خواب باقی می‌ماند و یا ساقه رونده دیگری تولید می‌کند درصورتی‌که گره دوم گیاه دختری را ایجاد می‌کند. توت‌فرنگی برای ایجاد ساقه‌های رونده به طول روز بلند نیاز دارد. ریشه‌ها زمانی که به 2 تا 5 سانتیمتری می‌رسند منشعب می‌شوند. محل پیدایش ریشه، قسمت بیرونی و تحتانی طوقه است. بالغ ‌بر 50 تا 90 درصد از ریشه‌ها در بخش 10 تا 15 سانتی‌متری بالای خاک قرار دارند. عمر ریشه افقی 1 تا 2 سال و عمر ریشه‌های ابتدایی 2 تا 3 سال است. بیشترین قسمت ریشه‌های جذب‌کننده در عمق 40 تا 80 سانتیمتری قرار دارند ولی اغلب تا 100 سانتیمتر هم نفوذ می‌کنند. گل‌آذین توت‌فرنگی یک ساقه تغییر‌‌‌شکل یافته‌است که به یک شکوفه اولیه ختم می‌شود. ساختار گل شامل 10 کاسبرگ، 5 گلبرگ و 30-20 پرچم است. گلبرگ‌های ‌سفید رنگ در قسمت‌های تحتانی به یک زائده کوچک متصل هستند. برای تقویت جوانه‌های گل به طول روز کوتاه نیاز است. دمگل‌ها باریک و به هنگام باز‌شدن گل‌ها ایستاده هستند و هنگام تشکیل میوه خمیده‌اند. تعداد تخمدان 600-60 عدد است. تعداد تخمدان در گل‌های بعدی به 4/1 تعداد تخمدان‌ها در گل‌های اولیه کاهش می‌یابد. در هر تخمدان یک تخمک وجود دارد. در‌ نتیجه بذر به تعداد فندقه‌ها تولید می‌شود. مادگی به تعداد زیاد و به شکل مارپیچ بر روی نهنج قرار دارد. توت‌فرنگی گیاهی خودگرده‌افشان است ولی وجود زنبور عسل برای کمک به گرده‌افشانی بی‌تأثیر نیست. قوه نامیه گرده‌ها به مدت 2 الی 3 روز حفظ می‌شود. کلاله‌ها به مدت 8 تا 10 روز آماده پذیرش گرده می‌باشند و عمل لقاح و باروری 24 تا 48 ساعت پس از گرده‌افشانی صورت می‌پذیرد. اگر لقاح ناقص باشد، تعداد فندقه‌ها محدود و در بعضی موارد تقارن میوه حفظ نمی‌شود. گل‌های توت‌فرنگی دو جنسی هستند. پس از تلقیح، گلبرگ‌ها می‌ریزند. سپس نهنج به‌تدریج رشد کرده و گوشتی می‌شود و به ‌مرور زمان آبدار شده و از حالت اسیدی به قندی تبدیل می‌شوند. نهنج از یک ‌لایه اپیدرمی، یک پوست، و یک مغز تشکیل‌ شده است. بین پوست و مغز دسته‌ های آوندی قرار دارند که برای توسعه جنین، مواد غذایی را حمل می‌کنند. میوه توت‌فرنگی مجتمع و شامل مادگی‌های فراوان است. میوه حاصل فندقه هستند که میوه حقیقی توت‌فرنگی است. جنین دارای دولپه نیمه بیضی بزرگ است و محتوی پروتئین و چربی است ولی فاقد نشاسته است. جوانه‌های گل و میوه سال بعد در مرداد و شهریور تشکیل می‌شوند.

کلیه ارقام توت‌فرنگی به دو دسته تقسیم می‌شوند:

خرید فایل متن کامل این پایان نامه : 

1- ارقام بهاره: در سال یک‌بار میوه می‌دهند؛

2- ارقام چهار فصل: در سال بیش از یک‌بار میوه می‌دهند (بهنامیان و همکاران، 1381).

2-3- تاریخچه

2-4- اهمیت اقتصادی توت‌فرنگی

توسعه توت‌فرنگی در اکثر نقاط جهان مورد توجه قرار دارد. در عرصه جهانی و در سال 2003 سطح زیر کشت این محصول در بیست کشور جهان حدود 207000 هکتار بوده است. کشور آمریکا یکی از مهم‌ترین کشورهای تولیدکننده توت‌فرنگی در جهان است. بیش از 50 درصد تولیدات جهانی این محصول در کشورهای لهستان، انگلستان، ایتالیا، آلمان، فرانسه، اسپانیا و روسیه تولید می‌شود (معاونت فناوری و نوآوری، 1391). حدود 67/0درصد از تولید جهانی توت‌فرنگی مربوط به ایران است که در سال‌های اخیر دو برابر شده است (تهرانی فر و همکاران، 2002). در ایران بر اساس آمار فائو میزان تولید توت‌فرنگی در سال 27 هزار تن، سطح زیر کشت 3000 هکتار و عملکرد حدود 9000 کیلوگرم در هکتار بوده است (فائو،2010). همچنین بر اساس گزارش USDA Foreign Agriculture Service در سال 2007 میزان تولید توت‌فرنگی در ایران 38500 تن است که بخش اعظم آن در استان کردستان تولید می‌شود. در حال حاضر بیش از 75 درصد از تولید میوه توت‌فرنگی در کشور به مصرف تازه خوری و بقیه در صنایع تبدیلی برای تولید مربا، آبمیوه، مارمالاد و … مورد استفاده قرار می‌گیرد (معاونت فناوری و نوآوری، 1391).

– شرایط محیطی

به علت زود‌بارور شدن گل‌های توت‌فرنگی در بهار باید بوته‌ها در جایی کاشته شوند که سرمای دیررس بهاره به آن‌ ها صدمه نزند. زمین مورد استفاده برای کاشت باید رو به جنوب باشد چون زودتر گرم می‌شود. توت‌فرنگی گیاهی است که در خاک‌های مختلف تقریباً سازگار است. با این‌ وجود خاک‌های عمیق نرم با بافت شنی رسی با مواد غذایی فراوان و زهکشی خوب مناسب را ترجیح می‌دهد. این گیاه به ویژه در دوره رسیدن میوه، به آب فراوان احتیاج دارد در غیر این صورت میوه‌ها کوچک باقی می‌مانند. بهترین pH برای توت‌فرنگی 6 تا 7 است. EC مناسب آن حدود ۱ دسی زیمنس بر سانتیمتر است. اگر میزان آهک خاک از حد مجاز بیشتر باشد، عارضه کلروز یا زرد‌شدن برگ‌ها بروز خواهد کرد. از لحاظ آب‌‌ و هوا در شرایط مرطوب و شرایط نسبتاً گرم محصول‌دهی مناسب خواهد داشت. در شرایط گرم و مرطوب باید آب کافی در اختیار گیاه قرار گیرد و همچنین ارقام مقاوم‌ به گرما انتخاب شود. در ارتفاع 400 تا 800 متری از سطح دریا می‌تواند رشد مناسبی داشته باشد. نیمه مقاوم به سرما است و نیاز سرمایی آن حدود ۲۰۰ تا ۴۰۰ ساعت دمای کمتر از ۷ درجه سانتی‌گراد است و در زمستان اگر روی آن پوشیده شود تا دمای ۱۸- درجه سانتی‌گراد را تحمل خواهد کرد و بدون پوشش کاه و کلش می‌تواند تا 5 ـ درجه سانتی‌گراد را تحمل کند. سطحی بودن ریشه‌ها که معمولاً تا عمق 15 تا 20 سانتی‌متری خاک توزیع می‌شود، گیاه را حساس به کم‌آبی می‌کند. جهت تولید محصول بهاره باید از ارقامی استفاده شود که طالب روزهای کوتاه و دمای پایین‌تری باشند تا گل‌انگیزی و محصول‌دهی آن‌ ها به‌خوبی انجام گیرد. در ارقام 4 فصله، کوتاهی یا بلندی روز و همچنین پایین و بالا بودن درجه حرارت زیاد مطرح نیست و این گروه از توت‌فرنگی‌ها معمولاً در شرایط مختلف به‌راحتی گل می‌دهند.

2-6- زمان کاشت

توت‌فرنگی را از اواخر پاییز که در حال نیمه‌خواب است تا اوایل بهار قبل از بیدار‌شدن گیاه از خواب می‌توان جابجا نمود و در محل دیگری کاشت. بنابراین کاشت پاییزه و بهاره آن امکان‌پذیر است. درصورتی‌که کاشت پاییزه باشد محصول، تابستان سال آینده به دست می‌آید و اگر گیاه در بهار و قبل از بیدار‌شدن از خواب زمستانه کاشته شود، گل‌هایی که چند هفته بعد از کاشت روی بوته ظاهر می‌شود، بهتر است چیده شوند تا گیاه قوی شود. این بوته‌ها در بهار سال بعد گل داده و در تابستان می‌توان از آن‌ ها محصول برداشت نمود. جوانه‌های گل در فصل پاییز با کوتاه‌شدن طول روز به وجود می‌آیند، ولی به‌‌علت سرمای زمستانه، گل‌ها تا فصل بهار ظاهر نمی‌شوند.

 2-7- ازدیاد توت‌فرنگی

ازدیاد به طریق جنسی و غیرجنسی صورت می‌گیرد.

2-7-1- ازدیاد جنسی: ازدیاد توت‌فرنگی به‌وسیله بذر، مخصوص ارقامی است که تولید ساقه رونده نمی‌کنند و یا ارقامی که ساقه‌های رونده کمی دارند. همچنین جهت تولید ارقام جدید از روش ازدیاد بذری استفاده می‌شود؛

2-7-2- ازدیاد غیرجنسی: در ازدیاد غیرجنسی که تقسیم بوته خوانده می‌شود، بوته‌هایی را که خوب رشد کرده و قوی هستند، پس از خارج‌کردن از زمین به چند بوته کوچک‌تر که هر کدام دارای مقداری ریشه باشند تقسیم کرده و سپس آن‌ ها را در محل اصلی نشا می‌کنند. در این روش باید از بوته‌های سالم پایه‌های مادری استفاده شود. روش ازدیاد از طریق ساقه‌های رونده بدین‌صورت است که پس از ریشه‌دار شدن، ساقه‌های رونده را در تابستان از بوته مادری جدا و در محل سایه نشا می‌کنند و سپس در فصل پاییز بوته‌های انتخابی را به زمین اصلی انتقال می‌دهند (برایان، 2002).

2-8- بستر کشت

یکی از نهاده‌های اصلی تولید برای پرورش گیاهان زینتی، بسترهای کشت مناسب است. یکی از عوامل اصلی محدودیت صادرات گیاهان، عدم وجود بسترهای کشت مناسب و استاندارد در کشور است. بسترهای گلدانی و ترکیبات آن‌ ها یک منبع حیاتی برای صنعت گلخانه به‌حساب می‌آیند (پاداشت و غلامی، 1388). انتخاب بستر کشت، یک فاکتور مهم و تأثیرگذار روی کیفیت نهال بذری است (جانکاسکین و همکاران^[1]، 2008). رشد و نمو مطلوب گیاهان و قابلیت دسترسی مداوم از نظر اقتصادی، نخستین معیار برای انتخاب یک بستر کشت تجاری است (هیگاکی^[2] و ایمامورا^[3]، 1985). در کل تولیدکنندگان نیاز به بستر کشت‌هایی دارند که پایدار و باثبات بوده (تغییرپذیری کم در ترکیب)، در دسترس و به‌آسانی قابل‌ استعمال و هزینه کارگری آن مقرون‌به‌صرفه باشد. خصوصیات فیزیکی و شیمیایی مطلوب بستر کشت و ترکیبات آن‌ ها از نکات مهم و قابل‌توجه است. ویژگی‌های فیزیکی مهم، شامل درصد تخلخل کل، ظرفیت نگهداری آب، درصد خلل و فرج هوا، چگالی حجمی و توزیع و پراکنش اندازه ذرات است. ویژگی‌های شیمیایی مهم شامل pH، غلظت نمک‌های قابل‌حل و ظرفیت تبادل کاتیون (CEC) است (گریفین^[4]، 2010).

ضروریات پایه‌ای برای بستر کشت گیاه، ثبات و پایداری شیمیایی در حد عالی، سبک‌وزن بودن، ارزان بودن، عاری از آفات و بیماری و فراوانی منابع مواد تشکیل‌دهنده بستر کشت است (ارکیسلی و همکاران^[5]، 2003). از طرفی بستر کشت باید نفوذپذیر بوده و استحکام و قدرت کافی داشته تا گیاه را محکم نگه‌داشته و همچنین توانایی بستر کشت برای حفظ آب و انتقال گازها احتمالاً برای حفظ کیفیت گیاه مهم به نظر می‌رسد (درسبول^[6]، 2010). در سال‌های اخیر بعضی مسائل و مشکلات در کشت خاکی (از قبیل شوری و ویژگی‌های نامناسب خاک) و محدودیت منابع آب در بسیاری از کشورها و ایران موجب گسترده‌شدن کشت بدون خاک شده است. جایگزین‌کردن سیستم‌های کشت بدون خاک با کشت خاکی، برای گیاهان، به‌ویژه سبزیجات موجب کنترل تغذیه گیاه و دفع بیماری‌های گیاهی خاک زاد می‌شود (برجی و همکاران[7]، 2010).